یکی از احتیاجات اساسی زندگی انسان، تنپوش یا لباس میباشد که اهمیت آن علاوه بر حفظ حجاب و محفوظ ماندن بدن از گرما و سرما، در زیبایی و راحتی آن نیز میباشد و این امر بدون الگویی صحیح و دقیق و دوختی ماهرانه، میسر نمیباشد.
همچنان که زندگی در همه ابعاد دستخوش تحول و تکامل رو به رشد است؛ هنر خیاطی و الگوسازی با توجه به زندگی ماشینی قرن و نیاز انسانها به بهترین نتیجه در حداقل زمان است، متد های مختلفی را در ترسیم الگو پدید آورده است. یکی از مهمترین روش ها، متد مولر است که موسسهی آلمانی میشل مولر و پسران، مبدع آن است.
در این متد، الگو با سایز بندی و رسم هر الگو با توجه به آناتومی بدن شخص پوشنده و مدل مشخص میشود. که در نتیجه آن الگویی کاملا قالب بدن و بدون پرو با حداقل زمان میباشد. ما در این مقاله از مانکن خسروی وسایل مورد نیاز خیاطی را با ذکر جزییات بیان کردهایم. اگر قصد دارید خیاطی را شروع کنید خواندن این مطلب را از دست ندهید.
وسایل مورد نیاز خیاطی
یکی از وسایل مورد نیاز خیاطی متر است که در واقع واحد اصلی اندازه گیری ابعاد متر است که آن را از فلز، پارچه، پلاستیک و چوب میسازند که برابر یک چهل میلیونیم محیط کره ی زمین است.
سانتیمتر و میلیمتر هم از جمله ابعاد پر کاربرد در خیاطی است.
سانتی متر: سانتی متر برابر یک صدم متر است یعنی اگر متر را به صد بخش مساوی تقسیم کنیم هر بخش آن یک سانتی متر است.
میلیمتر: میلیمتر برابر است با یک هزارم متر یعنی اگر متر را به هزار بخش تقسیم کنیم هر بخش آن یک میلیمتر نامیده میشود.
واحد اینچی: واحد اندازه گیری طول در بعضی از کشور ها یارد است. یارد به اجزای زیر تقسیم میشود.
فوت: یک فوت برابر با یک سوم یارد است یعنی اگر یارد را به سه بخش مساوی تقسیم کنیم هر بخش آن یک فوت نامیده میشود.
اینچ: یک اینچ برابر است با یک سی و ششم یارد. یعنی اگر یارد را به سی و شش بخش مساوی تقسیم کنیم هر بخش آن یک اینچ نامیده میشود.
تهیه الگوی اولیه اندامهای نرمال، ناقص و مانکن
مفهوم و معنای الگوی اولیه
منظور از الگوی اولیهی همان الگویی است که شخص با استفادت از وسایل کار و اندازه گیری دقیق توانسته تهیه کند و با شناختی که از مفهوم الگو و دوخت و اندام های مختلف دارد بتواند لباسی مناسب و بدون اشکال بدوزد. (در مجموع مفهوم از الگوی اولیه بدین منظور می باشد که بتوان بعد از کشیدن الگو در روی پارچه قرینه ی آن را پیدا کرد)
وسایل تهیه الگوی لباس
وسایل مورد نیاز خیاطی جهت تهیه الگوی لباس عبارتند از: میز برش، کاغذ برش، خط کش، مداد و مداد پاک کن، متر، گونیا، گونیای اشل، رولت، قیچی، دفتر یادداشت، مانکن، چسب.
میز برش:
ارتفاع میز از سطح زمین باید بین ۹۰تا ۱۰۰سانتی متر و عرض ۱۰۰سانتی متر و طول دو متر باشد تا هنگام ایستادن پشت آن کاملا وضع بدن به حالت قائم باشد.
میزهای کوتاه تر از این اندازه ضمن کار ایجاد ناراحتی شغلی میکند زیرا شخصی که پشت آن کار میکند، پس از مدتی ناراحتی ستون فقرات پیدا خواهد کرد و تناسب اندام خود را از دست خواهد داد. گوشه های میز برش باید فاقد تیزی و سطح آن کاملا مسطح تهیه گردد.
جنس میز برش بهتر است از چوب و دارای رنگ سفید قابل شستشو باشد. به طور کلی روکش های لغزنده مانند شیشه و غیره مناسب نیست. جهت رولت کردن الگو قبلا یک ورقه مقوای ضخیم روی میز قرار دهید و آن گاه اقدام به علامت گذاری کنید.
انواع کاغذ
از دیگر وسایل مورد نیاز خیاطی، کاغذ است. کاغذهایی که معمولا در رسم الگو مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از کاغذ گراف و کاغذ روغنی یا پوستی
کاغذ گراف به صورت کاهی سفید و زرد تیره میباشد. برای کشیدن الگو معمولا از مداد HB استفاده میکنند.
کاغذ روغنی یا پوستی که بی رنگ میباشد و جهت کپی کردن الگو ها یا تغییراتی در الگو به کار میرود.
مداد های طراحی:
از مداد HB برای کشیدن الگو و طراحی استفاده میشود زیرا نوک آن نرم و روان است و جهت نشان دادن خطوط و تغییرات در الگو بکار میرود.
متر خیاطی:
بر دو نوع است با روکش پلاستیک یا مشمع و کاغذی که نوعی روکشی آن بهتر و با دوام تر است. طول متر های خیاطی موجود ۱۵۰سانتی متر است. کار با سانتی مترهایی که در هر۱۰سانتیمتر آن دارای رنگی مجزا است آسانتر میباشد. دو سر سانتی متر باید دارای گیرهی فلزی باشد تا سانتی متر کاملا صاف قرار بگیرد و سر آن ریشه نشود. متر خیاطی دارای سانتیمتر و میلیمتر است.
انواع خط کش های کاربردی در خیاطی:
خط کش ساده کوچک:
این خط کش را از چوب، فلز و یا پلاستیک میسازند. طول این خط کشها بین ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر میباشند.
خط کش بلند متری:
از خط کش بلند جهت کشیدن خطوط روی پارچهها و همچنین ترسیم الگو استفاده میشود.
بهترین نوع خط کش بلندمتری از جنس چوب گردو ساخته میشود که سطح آن کاملا صیقل و لبه ی آن صاف و نرم است.
از خط کشهایی که به فرم T ساخته میشوند، جهت رسم خطوط عمود و افقی کادرهای الگو استفاده میشود.
گونیا
این وسیله اندازهگیری را از چوب، فلز و پلاستیک میسازند. گونیا برای ترسیم زوایا به کار میروند.
گونیا اشل
این گونیا معمولا از مقوا و در سه اندازه میسازند. درجات اشل بر پایهی نیم سانتیمتر و گاه ۱/۴سانتیمتر مدرج شده است. به جز دو ضلع قائم الزاویه آن قسمت داخلی و ضلع وتر آن با هلال های مختلف ساخته شده که جهت طراحی الگو استفاده میگردد.
رولت
در انواع مختلف با دندانههای تیز و کند و همچنین بدون دندانه موجود است از رولت جهت رو گذاری و انتقال طرح روی کاغذ یا پارچه به کار میبرند. از رولت با دندانههای تیز جهت علامت گذاری روی پارچههای ضخیم، از رولت با دندانههای کند جهت پارچههایی که ضخامت متوسط و لطیف، از رولت بدون دندانه جهت انتقال خطوط توسط کاربن روی پارچه استفاده میشود.
قیچی
از این ابزار برای برش انواع مواد از جمله پارچه استفاده میشود. قیچی در ابعاد مختلف ساخته میشود و با توجه به نوع کار و با در نظر گرفتن اندازهی دست مصرف کننده انتخاب میشود. برای خرید قیچی حتما به جنس آن توجه کنید که تیغه آن توسط پیچ و مهره بهم متصل شده و به مراتب بهتر از قیچیهایی است که تیغه های آن توسط پرچ کردن بهم وصل شده است. قیچی را به آرامی روی میز بگذارید و زمین نیندازید و همیشه آن را خشک نگه دارید. انواع قیچی مختلف در خیاطی شامل: قیچی ساده کوچک، قیچی ساده خیاطی، قیچی برش ضخیم، قیچی دالبر و زیگراگ، قیچی مخصوص جادکمه و قیچی برقی و نخ چین میشود اشاره کرد.
آهنربا
در هر کارگاه خیاطی باید یک آهن ربا موجود باشد تا هر روز بخشی از پایان کار سنجاقها و سوزنها به آسانی جمع نمود. به حلقه آهنربا ریسمانی متصل کرده و در دست بگیرید و آن را اطراف زمین کارگاه بکشید تا همه سنجاقها جمع آوری شود.
مانکن خیاطی
یکی از ابزار های مورد نیاز جهت تهیه الگو به روش حجمی میباشد. معمولا اندازهی روی مانکن را از اندازه پوشاکی که با استفاده از این روش میخواهید الگوی آن را تهیه کنید، یک سایز کوچکتر انتخاب کنید تا تغییرات احتمالی در طرح مورد نظر امکان پذیر باشد. در حالی که اندازهی مانکن با اندازه ی فرد مورد نظر برابر یا بزرگتر از آن باشد، این تغییرات به سختی امکانپذیر خواهد بود.